Woensdag 30 maart is de nieuwe gemeenteraad van Sittard-Geleen geïnstalleerd. Burgemeester Hans Verheijen nam bij 36 raadsleden de eed of belofte af. Één raadslid was afwezig wegens ziekte. De raad in nieuwe samenstelling kan vanaf nu aan de slag.
De burgemeester haalde tijdens zijn toespraak aan dat de grootste uitdaging van de nieuwe raad zal zijn om het vertrouwen van de kiezer terug te winnen. “Het vertrouwen in de democratie is lager dan ooit. Zelfs met een oorlog die op minder dan een dag rijden van hier wordt uitgevochten. Minder dan de helft van onze inwoners heeft de moeite genomen om een stem uit te brengen. Daar ligt de grootste uitdaging; dat vertrouwen te herstellen. En dat doet u om te beginnen hier in de raadzaal!” zei burgemeester Verheijen.
Waarom heeft de raad 37 raadsleden?
Het aantal raadsleden in de gemeenteraad hangt af van het aantal inwoners. In artikel 8 van de Gemeentewet is het aantal zetels in de gemeenteraad geregeld. Een gemeente met meer dan 80.000 inwoners, maar minder dan 100.000 inwoners heeft 37 raadsleden. Sittard-Geleen valt hier met ruim 91.728 inwoners binnen. www.sittard-geleen.nl/Bestuur/Gemeenteraad/Raadsleden”
Toespraak burgemeester<
Bekijk hier de volledige tekst van de speech die burgemeester Verheijen gaf tijdens de installatie van de raad:
Voordat we overgaan tot de beëdiging van de nieuwe raad maak ik u graag deelgenoot van enkele overpeinzingen mijnerzijds.
Deze avond is het feest, maar de raadszaal is geen feestzaal. Er zal hard gewerkt moeten gaan worden. Corona heeft iets blootgelegd, zichtbaarder gemaakt dat mij grote zorgen baart. Het vertrouwen in de democratie is lager dan ooit. Zelfs met een oorlog die op minder dan een dag rijden van hier wordt uitgevochten. Minder dan de helft van onze inwoners heeft de moeite genomen om een stem uit te brengen. Alle aandacht voor de stembusgang ten spijt. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. Met een opkomst van 49,5% bij de gemeenteraadsverkiezingen is er een wereld te winnen in Sittard-Geleen.
Daar ligt de grootste uitdaging; dat vertrouwen te herstellen. En dat doet u om te beginnen hier in de raadzaal! Want wederzijds respect, correcte omgang met elkaar en het niet-gebruiken van grote, zelfs beledigende woorden is wat de raad van Sittard-Geleen nodig heeft. Een niet-respectvolle omgang naar elkaar wordt door onze inwoners al snel vertaald naar: “Waar zijn die mee bezig?” of “Moeten zij mij vertegenwoordigen?” of “Moet ik hier een voorbeeld aan ontlenen?”
Ik doe een dringend verzoek aan u: bewaak de onderlinge omgang, het fatsoen en het wederzijdse respect! Het is niet alleen mijn verzoek aan u. Gisteravond werd hier door verschillende vertrekkende raadsleden aandacht voor gevraagd. De klank van hun woorden galmen nog na in deze zaal.… negeer dit niet. Pak dit op! De handschoen ligt bij u allen, bij elk raadslid en bij de 37 in het collectief.
Faire, respectvolle discussies: daarmee laat u zien dat u hart heeft voor deze gemeente. En vergeet nooit dat u verantwoording schuldig bent aan alle inwoners van deze stad. Adeldom verplicht zegt het spreekwoord….. toon dat u dat ook waard bent.
U als verkozene heeft een grote verantwoordelijkheid op u genomen. Als volksvertegenwoordiger vertegenwoordigt u de 92.000 inwoners. U behartigt de belangen van de inwoners, maakt keuzes voor hen, beslist namens hen.
Als raad bent u het hoogste orgaan in de gemeente. Dat is echter niet het synoniem voor “de raad is de baas”. Bestuur vraagt een goed samenspel tussen raad, college en burgemeester waar ieder bestuursorgaan verantwoordelijk is voor die taken die hem via de Gemeentewet zijn toebedeeld. Voor de raad is dat bovenal de kaderstellende en de controlerende taak. Niet alleen bepaalt u op hoofdlijnen het gemeentelijk beleid, u controleert ook de uitvoering ervan. Dat vereist een uitwisseling van informatie die gebouwd is op wederzijds vertrouwen; die vertrouwelijke omgang met informatie tussen college en raad mogelijk maakt zodat u als raadslid kunt vaststellen of uitvoering wordt gegeven aan uw beleid dat uw goedkeuring ook heeft.
In de voorbije jaren is aandacht geweest voor de verbetering van de bestuurscultuur. Er ligt nu een basis waar we verder aan kunnen werken. Onder andere trekken we de vergaderorde verder strak. Bestuurscultuur is echter niet een regelkader; het is een onderwerp dat constant onze aandacht vraagt. Het is een geheel van normen, waarden, routines en rolopvattingen dat direct van invloed is op het samenspel tussen raad, college, ambtelijk apparaat en in de eerste plaats met onze inwoners.
Afnemende omgangsvormen zitten het bezig zijn met de inhoud in de weg. Raadsvergaderingen zijn het meest zichtbare deel van het politiek bestuurlijk bedrijf en dus belangrijk voor het aanzien van de politiek en haar voorbeeldfunctie om in gezamenlijkheid tot een oplossing te komen. Als raadslid bent de ambassadeur van de gemeente.
Raadslid zijn is niet zo eenvoudig als het misschien lijkt. Het wordt een periode van hard werken en volle inzet wordt gevraagd van u allen.
Raadslid worden is vandaag vooral leuk, maar daarna zal blijken dat het raadslid zijn veel van uw energie en tijd zal vragen. Vooral de nieuwelingen in de raad wens ik daarmee veel succes. Waardering vanuit de gemeenschap voor uw werk wordt niet altijd uitgesproken. En in de media wordt overbelicht wat niet goed gaat, dat heeft kennelijk nieuwswaarde. Maar dat werpt onterecht in mijn ogen een licht op de gemeente waar van alles mis is.
Het tegengestelde is waar; de Toekomstvisie 2030 vind ik een goed voorbeeld. Een rode draad waarlangs de ontwikkeling van deze gemeente vorm moet krijgen is met volle steun van de gemeenteraad vastgesteld. Zo is ook de knoop doorgehakt over de bestuurlijke en ambtelijke huisvesting; een dossier waar 20 jaar rijping voor nodig was om een uiteindelijk breed gedragen richting vast te stellen. En zo kan ik nog wel even doorgaan; in deze raad wordt het meeste met meerderheden besloten die niet-synoniem zijn aan partijen die in of buiten de coalitie staan.
Uw focus als raad moet liggen, als ik zo vrij mag zijn, om de grootste minderheid ook te verbinden aan besluitvorming. Moties, amendementen en ook meer opiniërend discussiëren in de raad over voorstellen zijn daar uitdrukking van. Debatteer onderling als fracties, bepaal richting voor het college maar wil ook niet alles tegelijk; Niet alles kan ineens.
En denk nu niet dat u mij hoort zeggen dat we het altijd eens moeten zijn met elkaar. Dat hoeft niet. Het mag best af en toe eens schuren, best af en toe eens wat scherper zijn. Maar wat u vooral moet binden; we dragen een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid voor de gemeente en daarmee een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid voor de beeldvorming. En die beeldvorming is bepalend voor wat hier wél kan, wél mogelijk is.
Júllie zijn de mensen die bereid zijn om de komende vier jaar de uitdaging aan te gaan met de oprechte wil zijn of haar uiterste best te doen. In een gemeente waar kansen zijn, die ontwikkelt, die wil luisteren, die onderneemt en ruimte geeft; dat beeld bepalen wij met elkaar en dat dragen wij uit. Niet alleen in de raadzaal, juist ook daar buiten. In onze dagelijkse ontmoetingen met inwoners, ondernemers, maatschappelijke organisaties en ook via de sociale media.
We beginnen aan een nieuwe raadsperiode, een onbeschreven blad. Een nieuwe kans om te laten zien (ook aan elkaar) dat we een krachtig bestuur van deze mooie gemeente kunnen zijn; in en buiten de gemeentegrenzen. Veel van de onderwerpen die spelen in onze gemeente vragen een krachtig samenspel met de provincie, met de rijksoverheid en zeker ook in verbinding met Europa! Als enige gemeente zijn we niet voor niets lid van twee Euregio’s; omdat we in het smalste stukje Nederland wonen weten hoe belangrijk de verbinding met de beide buurlanden is om de ambities die hier liggen ook mogelijk te maken.
Ik zie uit naar een goed bestuursprogramma voor de komende vier jaar, als het even kan herkenbaar gebaseerd op de Toekomstvisie 2030, waarvan burgers met trots uitspreken; dat is duidelijke taal, dat is een duidelijke visie op wat de komende vier jaren moet gaan gebeuren. Die lijn steun ik!
Ik wens iedereen daarmee veel succes, maak er wat moois van! En wees lief voor elkaar! Onze inwoners verdienen het!
Hans Verheijen
Burgemeester Sittard-Geleen