Vanuit het centrum van Geleen gaat Stadslab de komende tijd een bijdrage leveren aan het Syschemiq project van de Brightlands Chemelot Campus. In Geleen wordt straks een deel van de onderzoeken gedaan die moeten leiden naar een toekomst zonder fossiele brandstoffen en afval.

Deze week werd bekend dat het nieuwe internationale onderzoeks- en demonstratieproject Syschemiq 9,6 miljoen euro krijgt vanuit het Horizon Green Deal-programma van de Europese Unie. Die is bedoeld om de systeemtransitie naar een circulaire economie in de regio een boost te geven.

Syschemiq is de eerste concrete uitwerking van het Chemelot Circular Hub-programma. De focus ligt enerzijds op het inzamelen, sorteren en recyclen van gebruikt plastic, maar ook op het ontwerpen van kunststof materialen zodat ze beter kunnen worden gerecycleerd. Naast de technische aspecten van deze transitie worden nadrukkelijk ook de belangen van de burger, lokale en regionale overheden en kennisinstellingen (mbo, hbo, universiteit) meegenomen.

Syschemiq moet uiteindelijk bijdragen aan een toename van recycling en hergebruik van plastic in nieuwe producten. Dat is ook nodig: momenteel wordt nog maar 42 procent van de plastic verpakkingen die bij de Europese consument terechtkomen ingezameld voor recycling. De rest wordt gestort of verbrand. De Europese Unie (EU) heeft als doel gesteld dat over drie jaar de helft van alle consumentenplastics wordt ingezameld voor recycling. In 2030 zou dat percentage op 55 procent moeten liggen. Daarnaast draagt het recyclen van plastic fors bij aan de reductie van broeikasgasemissies over de gehele waardeketen.

Testen

In het project worden data, kennis en kunde van de deelnemers aan elkaar gekoppeld. Het zijn nadrukkelijk niet alleen de technologische innovaties die worden getest. Ook ontwikkelen, testen en monitoren de partners het inzamelen, sorteren en recyclen van kunststoffen, innovatieve governance-modellen en wet- en regelgeving over grenzen heen. Verder wordt binnen Syschemiq onder andere gewerkt aan kwaliteitseisen om de waarde van het afval eenduidiger te bepalen. Het is bijvoorbeeld nog erg lastig gebleken om gemengd kunststofafval op een goede manier te recyclen tot bruikbare nieuwe materialen of grondstoffen.Er worden in het project pilots gestart om afval slimmer in te zamelen en te sorteren. Het belang van afvalscheiding is onderwerp van gedragsonderzoek. Wanneer overheden lokaal en regionaal meer systematisch inzetten op betere sortering en recycling van plastic zal het voor de industrie aantrekkelijker zijn om te investeren in meer grootschalige recycling.